Một trong những rắc rối lớn nhất của thế giới xe điện thời kỳ đầu chính là “cuộc chiến cổng sạc”. Giống như Apple dùng cổng Lightning còn thế giới Android dùng USB-C, mỗi khu vực địa lý lớn lại phát triển một chuẩn sạc xe điện riêng.
Hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng là điều bắt buộc. Nó quyết định bạn có thể sạc xe ở đâu và tốc độ sạc là bao nhiêu. Đặc biệt tại Việt Nam, cuộc chiến này đang nóng lên từng ngày với sự xuất hiện của các thương hiệu Trung Quốc.
Bài viết này sẽ giải thích kỹ thuật, ưu nhược điểm của 3 chuẩn sạc DC (sạc nhanh) phổ biến nhất: CCS2, CHAdeMO, và GB/T.
1. CCS2 (Combined Charging System 2) – Tiêu Chuẩn “Toàn Cầu” Của Việt Nam
Đây là chuẩn sạc quan trọng nhất bạn cần biết tại thị trường Việt Nam.
- Nguồn gốc: Châu Âu.
- Cấu tạo: Tên gọi “Combined” (Kết hợp) nói lên tất cả. CCS2 là một thiết kế thiên tài, kết hợp sạc chậm AC (Type 2) và sạc nhanh DC (hai chân lớn bên dưới) trong một cổng cắm duy nhất.
- Ưu điểm: Cực kỳ tiện lợi. Bạn chỉ cần một cổng sạc duy nhất trên xe cho mọi loại hình sạc, từ sạc tại nhà (AC) đến sạc siêu nhanh (DC) công suất 350-400kW.
- Ai dùng tại Việt Nam? CCS2 đã được VinFast chọn làm tiêu chuẩn và xây dựng toàn bộ hệ sinh thái 150.000 cổng sạc của mình. Hầu hết các xe Châu Âu (Mercedes, Audi, Porsche, BMW) và xe Hàn (Hyundai Ioniq 5, Kia EV6) tại Việt Nam đều tuân theo chuẩn này.
=> Tóm lại: CCS2 là tiêu chuẩn chính thức và phổ biến nhất tại Việt Nam.
2. CHAdeMO – “Chiến Binh” Lão Làng Từ Nhật Bản
- Nguồn gốc: Nhật Bản (CHAdeMO là viết tắt của “CHArge de MOve”).
- Cấu tạo: Đây là một cổng sạc thuần DC (chỉ sạc nhanh). Xe sử dụng cổng này sẽ cần một cổng AC (thường là Type 1 hoặc Type 2) riêng biệt để sạc chậm.
- Đặc điểm: Đây là một trong những chuẩn sạc nhanh đầu tiên trên thế giới, tiên phong về công nghệ V2G (Vehicle-to-Grid – Xe phát điện lên lưới).
- Ai dùng tại Việt Nam? Chỉ xuất hiện trên các dòng xe Nhật Bản nhập khẩu, đặc biệt là Nissan Leaf và Mitsubishi Outlander PHEV.
- Tương lai: CHAdeMO đang dần “thua cuộc” trước CCS2 trên phạm vi toàn cầu (ngoại trừ Nhật Bản). Ngay cả các hãng xe Nhật khi bán ra thị trường quốc tế cũng đã chuyển sang dùng CCS2.
3. GB/T – “Gã Khổng Lồ” Trung Quốc Đổ Bộ
Đây là chuẩn sạc đang gây xôn xao nhất tại Việt Nam hiện nay.
- Nguồn gốc: Trung Quốc (GB/T là viết tắt của Guobiao / Tiêu chuẩn Quốc gia).
- Cấu tạo: Giống CHAdeMO, Trung Quốc cũng phát triển cổng sạc DC (GB/T DC) và cổng sạc AC (GB/T AC) riêng biệt.
- Ai dùng tại Việt Nam? Toàn bộ các thương hiệu ô tô điện từ Trung Quốc như BYD (Atto 3, Seagull…), Wuling, OMODA, v.v.
- “Nỗi Đau” Tương Thích: Đây là rắc rối lớn nhất. Xe BYD dùng cổng GB/T không thể cắm sạc vào trụ CCS2 của VinFast (và ngược lại) nếu không có một bộ chuyển đổi (adapter) đặc biệt.
Bảng So Sánh Nhanh 3 Chuẩn Sạc
Kết Luận: “Cuộc Chiến Cổng Sạc” Tại Việt Nam
Việc hiểu rõ 3 chuẩn sạc này rất quan trọng để bạn ra quyết định mua xe:
- Nếu bạn mua VinFast (hoặc xe Hàn, Âu): Bạn đang dùng chuẩn CCS2. Bạn có toàn quyền truy cập hệ sinh thái trạm sạc công cộng lớn nhất Việt Nam.
- Nếu bạn mua xe Nhật (nhập cũ): Bạn dùng CHAdeMO. Việc tìm trạm sạc công cộng cho chuẩn này gần như là không thể. Bạn sẽ phụ thuộc 100% vào sạc tại nhà.
- Nếu bạn mua BYD (hoặc xe TQ khác): Bạn dùng GB/T. Bạn sẽ phụ thuộc vào sạc tại nhà hoặc mạng lưới sạc riêng mà hãng xây dựng. Để sử dụng được trụ CCS2 của VinFast, bạn bắt buộc phải mua thêm bộ chuyển đổi (adapter).
Cuộc chiến giữa CCS2 (VinFast) và GB/T (BYD) chính là tâm điểm của thị trường sạc xe điện Việt Nam trong những năm tới.
Xem thêm
Tại sao công suất sạc thực tế của xe điện thấp hơn công suất trụ sạc?
Tại sao khi sạc xe điện lại hiển thị công suất âm?
Sạc xe điện khi trời mưa có an toàn không? Giải đáp từ chuyên gia
