Xe điện nổi tiếng vì sự yên tĩnh. Nhưng chính sự im lặng đó lại là một vấn đề an toàn. Khi di chuyển ở tốc độ thấp, xe điện gần như không tạo ra âm thanh. Điều này gây nguy hiểm cho người đi bộ, đặc biệt là người khiếm thị.
Đó là lý do Hệ thống Cảnh báo Phương tiện bằng Âm thanh (AVAS) ra đời.
AVAS là gì?
AVAS là viết tắt của Acoustic Vehicle Alerting System. Đây là một hệ thống bắt buộc trên xe điện và hybrid. Nó tạo ra âm thanh nhân tạo khi xe chạy ở tốc độ thấp. Mục đích duy nhất là để cảnh báo người đi bộ về sự hiện diện của xe.
Hệ thống này không phải là một tùy chọn xa xỉ. Nó là một tính năng an toàn thiết yếu.
Tại sao AVAS lại quan trọng?
Động cơ điện hoạt động cực kỳ êm ái. Ở tốc độ dưới 30km/h, tiếng ồn từ lốp và gió là không đáng kể. Một chiếc xe điện có thể âm thầm tiến đến gần mà bạn không hề hay biết.
AVAS giải quyết vấn đề này. Nó tạo ra một lớp âm thanh an toàn. Âm thanh này đủ lớn để người đi bộ nghe thấy nhưng không gây ô nhiễm tiếng ồn. Nó đặc biệt quan trọng để bảo vệ:
- Người khiếm thị.
- Trẻ em.
- Người đi xe đạp.
- Bất kỳ ai đang mất tập trung.
AVAS hoạt động như thế nào?
Cơ chế hoạt động của AVAS khá đơn giản.
- Loa ngoài: Xe được trang bị ít nhất một loa chịu được thời tiết, thường đặt ở phía trước.
- Bộ điều khiển: Một máy tính nhỏ sẽ tạo ra và gửi tín hiệu âm thanh đến loa.
- Kích hoạt tự động: Hệ thống tự động bật khi xe khởi động và di chuyển ở tốc độ thấp (thường dưới 20-30 km/h). Nó sẽ tự tắt khi xe chạy nhanh hơn, vì lúc này tiếng ồn từ lốp xe và gió đã đủ lớn.
Âm thanh của AVAS thay đổi theo tốc độ. Khi xe tăng tốc, âm thanh sẽ cao hơn và lớn hơn. Điều này giúp người đi bộ ước tính được tốc độ và hướng di chuyển của xe.
Quy định pháp lý toàn cầu
Nhiều quốc gia đã ban hành luật bắt buộc trang bị AVAS.
- Châu Âu: Quy định UN ECE R138 yêu cầu tất cả xe điện và hybrid mới phải có AVAS từ tháng 7/2019. Âm thanh phải hoạt động ở tốc độ lên tới 20 km/h.
- Hoa Kỳ: Cục Quản lý An toàn Giao thông Quốc lộ (NHTSA) yêu cầu AVAS hoạt động ở tốc độ lên tới 30 km/h.
- Việt Nam: Các mẫu xe điện chính hãng như VinFast VF 8, VF 9 đều được trang bị tính năng này (thường gọi là VESS – Virtual Engine Sound System).
Người dùng không thể tắt hoàn toàn hệ thống này. Đây là một quy định an toàn nghiêm ngặt.
Âm thanh AVAS của các hãng xe có gì khác biệt?
Mỗi nhà sản xuất lại tạo ra một "chữ ký âm thanh" riêng. Đây là cơ hội để họ thể hiện cá tính thương hiệu.
| Hãng Xe | Đặc điểm Âm thanh AVAS |
|---|---|
| Tesla | Âm thanh mang hơi hướng tương lai, giống tiếng tàu vũ trụ. Nghe rất "khoa học viễn tưởng". |
| Hyundai/Kia | Sử dụng hệ thống VESS. Âm thanh kỹ thuật số, du dương và hiện đại. |
| BMW | Hợp tác với nhà soạn nhạc Hans Zimmer. Tạo ra âm thanh mạnh mẽ, giàu cảm xúc, đặc biệt trên các dòng xe hiệu năng cao. |
| Porsche | Âm thanh tinh chỉnh để gợi nhớ đến động cơ đốt trong nhưng theo một cách hiện đại. Nghe rất thể thao. |
Kết luận
AVAS không phải là tiếng ồn phiền nhiễu. Nó là một giải pháp thông minh cho một vấn đề an toàn thực tế. Nó là cây cầu nối giữa sự yên tĩnh của công nghệ và sự an toàn trong thế giới thực.
Khi bạn cân nhắc mua một chiếc xe điện, hãy lắng nghe cả âm thanh AVAS của nó. Đó không chỉ là một tính năng, mà còn là một phần trải nghiệm và cá tính của chiếc xe bạn sẽ sở hữu. Sự im lặng là vàng, nhưng an toàn còn quý hơn thế.
Xem thêm
- Cấu tạo cơ bản của một chiếc xe điện (Pin, Motor, Inverter…)
- 5 lý do bạn nên “chờ” thêm trước khi mua xe điện
- Xe điện có thực sự “xanh” hơn xe xăng? (Phân tích vòng đời carbon)
- Xe tải điện/Bus điện (VinBus…): Tương lai của ngành vận tải Việt Nam
