Một trong những tính năng “xa xỉ” nhất của xe điện là khả năng “Pre-conditioning” (Tiền điều hòa). Bạn có thể dùng ứng dụng (app) trên điện thoại để làm mát cabin “như tủ lạnh” trước khi bước vào xe trong ngày hè, hoặc sưởi ấm cabin trong mùa đông.
Tuy nhiên, hầu hết người dùng không nhận ra rằng cách bạn sử dụng tính năng này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến phạm vi hoạt động (range) của xe.
Mẹo quan trọng nhất là: Luôn luôn thực hiện Pre-conditioning khi xe VẪN ĐANG CẮM SẠC.
Tại sao HVAC (Điều hòa/Sưởi) lại “ngốn” pin?
Sau động cơ truyền động, hệ thống HVAC (Heating, Ventilation, and Air Conditioning) chính là thứ tiêu thụ năng lượng nhiều thứ hai trên xe điện.
- Làm mát (A/C): Cần năng lượng để chạy lốc nén điện.
- Sưởi ấm (Heating): Càng “ngốn” pin hơn, đặc biệt với các xe dùng sưởi điện trở (resistive heater). Chúng hoạt động như một máy sấy tóc khổng lồ để làm nóng không khí.
Việc làm thay đổi nhiệt độ của cả một cabin (từ 50°C ngày nắng xuống 22°C, hoặc từ 5°C mùa đông lên 22°C) là quá trình tiêu tốn nhiều năng lượng nhất.
Phân tích Kỹ thuật: Năng lượng đến từ đâu?
Đây là lúc mẹo “cắm sạc” phát huy tác dụng. Nguồn điện cấp cho hệ thống HVAC có thể đến từ hai nơi: Pin của xe, hoặc Lưới điện.
Kịch bản 1: SAI (Làm mát/Sưởi sau khi rút sạc)
- Bạn rút sạc xe (pin 100%).
- Bạn dùng app bật A/C 10 phút trước khi đi.
- Hệ thống HVAC sẽ lấy năng lượng trực tiếp từ pin cao áp của xe.
- Kết quả: Khi bạn bước vào xe, cabin rất mát mẻ, nhưng pin của bạn chỉ còn 95% – 97%. Bạn đã mất 5-10km phạm vi hoạt động trước khi cả bánh xe lăn.
Kịch bản 2: ĐÚNG (Làm mát/Sưởi khi đang cắm sạc)
- Xe của bạn vẫn đang cắm sạc (kể cả khi đã báo sạc đầy 100%).
- Bạn dùng app bật A/C 10 phút trước khi đi.
- Hệ thống thông minh của xe sẽ lấy năng lượng trực tiếp từ bộ sạc (tức là lưới điện nhà bạn) để chạy hệ thống HVAC.
- Kết quả: Khi bạn bước vào xe, cabin rất mát mẻ, và pin của bạn vẫn là 100%. Toàn bộ năng lượng “vất vả” nhất (làm mát/sưởi ban đầu) đã được lưới điện chi trả.
Lợi ích “Vàng” của Pre-conditioning khi cắm sạc
Thói quen này không chỉ mang lại sự thoải mái, mà còn là một chiến lược tối ưu pin thông minh.
1. Tối đa hóa phạm vi hoạt động (Range)
Đây là lợi ích lớn nhất. Bạn khởi hành với 100% pin. Khi cabin đã đạt nhiệt độ mong muốn, hệ thống HVAC chỉ cần chạy ở mức công suất thấp để “duy trì”, thay vì phải chạy tối đa (max power) trong 10 phút đầu tiên của chuyến đi.
2. Tiền điều hòa cho Pin (Battery Conditioning)
Đây là một lợi ích kỹ thuật quan trọng mà ít người biết. Khi bạn bật pre-conditioning, xe không chỉ làm mát/sưởi cabin, mà nó còn làm mát hoặc sưởi ấm cho chính bộ pin cao áp.
- Pin Lithium-ion hoạt động hiệu quả nhất ở một dải nhiệt độ tối ưu (giống như con người).
- Vào mùa đông, xe sẽ dùng điện lưới để “làm ấm” pin. Pin ấm sẽ cho hiệu suất tốt hơn và sạc nhanh hơn.
- Vào mùa hè, xe sẽ dùng điện lưới để “làm mát” pin.
- Toàn bộ quá trình này cũng dùng điện lưới, giúp bảo vệ pin và tối đa hiệu suất ngay khi bạn khởi hành.
3. Tiện nghi vượt trội
Bạn luôn bước vào một chiếc xe có nhiệt độ hoàn hảo, mà không phải đánh đổi bằng phạm vi hoạt động.
Cách thực hiện rất đơn giản
- Hãy đảm bảo xe vẫn đang cắm sạc.
- Ước lượng 10-15 phút trước giờ khởi hành, hãy mở ứng dụng của hãng xe (VinFast, Tesla, Hyundai, Kia…).
- Kích hoạt tính năng “Pre-condition” hoặc bật A/C/Sưởi từ xa.
- Đến giờ đi, bạn chỉ cần rút sạc và tận hưởng chuyến đi với cabin mát rượi và pin đầy ắp.
Kết luận
Pre-conditioning là một tính năng tuyệt vời. Nhưng “Pre-conditioning khi đang cắm sạc” mới là cách dùng thông minh. Hãy tập thói quen này để mỗi chuyến đi đều bắt đầu với sự thoải mái tuyệt đối và phạm vi hoạt động tối đa.
Xem thêm
Cách nhận biết xe điện cần cân chỉnh lại thước lái
Cách nhận biết xe điện cần cân chỉnh lại thước lái
Cách xử lý khi xe điện không nhận sạc
