Chở 5 người + đầy cốp “ngốn” pin nhiều hơn lái 1 mình bao nhiêu?

Posted in :

Ha Tran

Tháng mười một 5, 2025

Câu trả lời ngắn gọn: Có, “ngốn” pin nhiều hơn đáng kể.

Nhưng “nhiều hơn bao nhiêu” không phải là một con số cố định. Mức độ hao hụt pin do tải trọng phụ thuộc rất lớn vào việc bạn đang lái xe trong thành phố (dừng-chạy liên tục) hay trên cao tốc (chạy tốc độ ổn định).

Trung bình, với kịch bản bạn đưa ra (thêm 4 người và đầy cốp), bạn có thể mất khoảng 12% đến 16% phạm vi hoạt động so với khi lái 1 mình.

Để hiểu rõ tại sao, chúng ta cần phân tích hai “kẻ thù” chính mà trọng lượng tạo ra.

Biểu đồ so sánh phạmf vi hoạt động của xe điện khi lái 1 mình so với khi chở 5 người và đầy cốp

Kẻ thù của Pin: Lực cản Lăn và Quán tính

Khi một chiếc xe điện di chuyển, nó tiêu thụ năng lượng để thắng 3 lực cản chính:

Lực cản không khí (Aerodynamic Drag): Lực cản của gió.
Lực cản lăn (Rolling Resistance): Lực ma sát giữa lốp xe và mặt đường.
Lực quán tính (Inertia): Năng lượng cần để tăng tốc (hoặc leo dốc).

Khi bạn chất thêm tải, lực cản không khí không thay đổi. Nhưng 2 lực cản còn lại thì tăng lên đáng kể.

Tính toán kịch bản: “5 người + đầy cốp”

Lái 1 mình: 1 người (~75 kg)
Chở 5 người + đầy cốp: 5 người (~375 kg) + hành lý (~100 kg) = Tổng tải ~475 kg.
Chênh lệch: Khoảng 400 kg (tương đương 880 lbs).

Đây là một mức tăng trọng lượng rất lớn, tương đương 15% – 20% tổng trọng lượng của nhiều mẫu xe điện phổ thông (khoảng 2.000 – 2.500 kg).

Phân tích 2 Kịch bản: Thành phố vs. Cao tốc

Đây là phần quan trọng nhất để hiểu tại sao mức “ngốn” pin lại khác nhau.

Kịch bản 1: Lái xe trong Thành phố (Stop-and-Go)

Đây là kịch bản mà tải trọng ảnh hưởng NHIỀU NHẤT.

Tại sao? Lái xe trong thành phố đòi hỏi bạn phải liên tục tăng tốc từ 0 km/h (khi đèn đỏ, kẹt xe).
Vật lý: Để làm một vật nặng 2.400 kg (xe + 5 người) di chuyển từ 0 lên 40 km/h tốn nhiều năng lượng hơn đáng kể so với vật nặng 2.000 kg (xe + 1 người). Đây chính là năng lượng để thắng lực quán tính (Công thức $KE = 1/2 mv^2$).
Phanh tái sinh (Regen) có giúp không? Có, nhưng không hoàn toàn. Khi phanh, hệ thống phanh tái sinh sẽ thu hồi một phần năng lượng. Tuy nhiên, quá trình này không bao giờ đạt hiệu suất 100% (luôn có thất thoát do nhiệt).
Ước tính hao hụt (Trong phố): Với 400 kg tải thêm, mức hao hụt pin có thể lên tới 15% – 20% so với lái 1 mình.

Kịch bản 2: Lái xe trên Cao tốc (Tốc độ ổn định)

Đây là kịch bản mà tải trọng ảnh hưởng ÍT NHẤT.

Tại sao? Khi bạn đã đạt tốc độ ổn định (ví dụ 100 km/h), lực quán tính bằng 0. Động cơ không cần tốn năng lượng để “gia tốc” chiếc xe nữa.
Kẻ thù chính: Lúc này, kẻ thù lớn nhất là lực cản không khí (gió). Lực cản này không liên quan đến trọng lượng, chỉ liên quan đến tốc độ và thiết kế xe.
Vậy trọng lượng ảnh hưởng gì? Trọng lượng tăng thêm chỉ làm tăng lực cản lăn. Xe nặng hơn -> lốp xe bị “bẹp” xuống nhiều hơn -> ma sát với đường lớn hơn. Tuy nhiên, ở tốc độ cao, lực cản lăn chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng năng lượng tiêu thụ (so với lực cản không khí).
Ước tính hao hụt (Cao tốc): Với 400 kg tải thêm, mức hao hụt pin có thể chỉ khoảng 5% – 8%.

Quy tắc vàng: 50kg = 1.5%

Một quy tắc chung (rule of thumb) được nhiều chuyên gia và tổ chức (như AAA) kiểm nghiệm là:

Cứ thêm 100 lbs (khoảng 45-50 kg) tải trọng, phạm vi hoạt động của xe điện sẽ giảm khoảng 1.5% đến 2% trong điều kiện lái xe hỗn hợp.

Áp dụng vào trường hợp của bạn:

Tải thêm: 400 kg
Quy đổi: 400 kg / 50 kg = 8 lần
Hao hụt ước tính: 8 x 1.5% = 12%
Hao hụt tối đa: 8 x 2.0% = 16%

Con số 12% – 16% này là mức trung bình rất thực tế cho một chuyến đi kết hợp cả đường phố và đường trường.

3 Mẹo Tối Ưu Pin Khi Chở Nặng

Bơm lốp đúng áp suất: Đây là điều quan trọng nhất. Lốp non hơi khi chở nặng sẽ làm tăng lực cản lăn lên mức cực đoan. Hãy kiểm tra áp suất lốp khuyến nghị khi “đầy tải” (thường ghi trên tem ở cửa xe) và bơm đúng.
Lái xe “Mượt”: Tránh tăng tốc đột ngột. Trong thành phố, hãy tăng tốc một cách từ tốn để giảm năng lượng thắng quán tính. Trên cao tốc, giữ đều ga (sử dụng Cruise Control là lý tưởng).
Dọn dẹp xe: Nếu chuyến đi không cần thiết, hãy bỏ bớt những vật dụng nặng không cần dùng ra khỏi cốp xe.

Kết luận

Việc chở 5 người và đầy cốp chắc chắn sẽ làm giảm đáng kể phạm vi hoạt động của xe bạn, với mức giảm trung bình từ 12% đến 16%.

Nếu bạn sắp có một chuyến đi xa với tải nặng, hãy lên kế hoạch sạc pin cẩn thận. Nếu quãng đường dự kiến gần bằng phạm vi tối đa của xe, bạn sẽ cần một điểm sạc giữa đường, vì phạm vi thực tế chắc chắn sẽ thấp hơn so với khi bạn lái xe một mình.